Alles over Interaction Design

Wat is interaction design?

Interaction design, vaak afgekort als IxD, is een belangrijk component binnen user experience design. Het is -heel kort samengevat- het ontwerpen van de interactie tussen gebruikers en producten. Meestal als men het over interaction design heeft, wordt met ‘producten’ gedoeld op software, zoals apps of websites. De focus van interaction design ligt op het creëren van producten die de gebruikers helpen hun doel te bereiken op de best mogelijke manier.

 

Interaction design is een heel breed veld. Interactie tussen een gebruiker en een product bevat immers een hoop elementen, zoals uiterlijk, beweging, geluid, ruimte en ga zo maar door. Per onderdeel kunnen natuurlijk weer gespecialiseerde velden betrokken zijn. Hoewel interaction design zich dus ook bezighoudt met vormgeving, ligt de focus op gedrag. En dan niet zozeer het bestuderen ervan, maar het bedenken hoe het zou kunnen verlopen.

Wat doet een interaction designer?

 

Een interaction designer creëert diensten en producten die nuttig en betekenisvol zijn voor de gebruiker. Interaction design zit tussen user experience design en interface-design in. User experience design is breder dan interaction design: ontwerpers vragen zich af hoe bepaalde producten en diensten gevoelens of ervaringen oproepen bij gebruikers. User interface designers richten zich juist weer specifiek op één onderdeel van interaction design: het vormgeven van een gebruiksomgeving. De interaction designer bevindt zich dus in het midden.

Interaction designers vormen dan ook vaak een brug tussen verschillende werkvelden. Ze kunnen bij de meest uiteenlopende bedrijven werken, aangezien gebruikerservaring bij software eigenlijk overal een belangrijke rol speelt. Interaction designers zijn vaak onderdeel van het ICT-team en fungeren als schakel tussen de ‘creatievelingen’ (ontwerpers en marketeers), technici (developers) en natuurlijk de gebruiker.

Taken van een interaction designer

Een interaction designer is de spil in het ontwikkelingsproces. Zijn of haar activiteiten zijn uiterst belangrijk voor het projectteam. De volgende taken zijn typisch weggelegd voor interaction designers, al verschilt deze verdeling nog wel eens per organisatie.

Design-strategie ontwikkelen

Allereerst móeten interaction designers weten voor wie ze iets ontwerpen en wat de doelen van deze gebruikers zijn. Dan pas kunnen ze zich bezighouden met de interacties die deze doelen zullen bevorderen. Er vindt dus eerst gebruikersonderzoek plaats. Afhankelijk van de organisatie komt hier een user researcher aan te pas, maar het kan ook zijn dat de interaction designer dit zelf uitvoert.

Vervolgens loopt de interaction designer de opgestelde doelen na en ontwikkelt een strategie die hierop aansluit. Dit doet hij alleen of met hulp van zijn team.

Een design-strategie helpt een beeld te scheppen van de interacties die moeten plaatsvinden om de doelen van de gebruikers te kunnen faciliteren.

Belangrijkste interacties visualiseren

Wanneer de interaction designer een duidelijk idee heeft van de strategie, kan hij of zij interfaces gaan schetsen die de benodigde interacties zullen ondersteunen. Ook hier is de uitwerking afhankelijk van het beleid van de organisatie. De één zal globale schetsen maken op papier of een whiteboard, terwijl de ander webapplicaties gebruikt om de ideeën weer te geven. Soms gebeurt het uitwerken in teamverband en soms individueel.

Prototypes creëren

Afhankelijk van het project zou de volgende stap voor de interaction designer het creëren van een prototype kunnen zijn. Er zijn wederom tal van manieren om dit te realiseren. Er zijn html/css prototypes, die soms interactief zijn en exact lijken op de daadwerkelijke app of website, maar er bestaan ook ‘simpele’ papieren prototypes.

Vragen waar interaction designers zich mee bezighouden

 

Een interaction designer moet rekening houden met praktische zaken, waar gebruikers vrijwel niet bij stilstaan. Elementen die voor de gebruiker vanzelfsprekend zijn in de interactie met een interface, zijn vaak zorgvuldig overwogen door de ontwerper. Interaction designers stellen zichzelf bijvoorbeeld de volgende vragen:

Wat kunnen gebruikers doen met hun muis of vinger voor directe interactie met de interface?
Deze vraag helpt de mogelijke gebruikersinteractie met het product te bepalen.

Worden bekende of standaard formats gebruikt?
Standaard elementen en formats worden gebruikt om de toegankelijkheid van het product te vergroten en het ‘simpel’ te houden.

Welke feedback krijgt een gebruiker nadat een actie is uitgevoerd?
Dit zorgt voor zekerheid dat het systeem feedback genereert op de actie van de gebruiker, binnen een redelijke tijd.

Welke uiterlijke kenmerken (kleur, vorm, grootte) geven de gebruiker aanwijzingen over de functionaliteit?
Gebruikers moeten aanwijzingen krijgen over welke acties mogelijk zijn.

Geven foutmeldingen de gebruiker aanwijzingen voor het oplossen van het probleem, of leggen ze uit waarom een fout is opgetreden?
Dit helpt bij het anticiperen op en het verzachten van problemen.

Methoden voor interaction design 

 

 

Voor het toepassen van interaction design zijn verschillende methoden. De meest gebruikelijke zijn goal-driven (of goal-oriented) design, usability en de vijf dimensies.

Goal-driven design

Bij goal-driven design heeft het oplossen van problemen de hoogste prioriteit. Het doel is om aan de behoeften en wensen van gebruikers te voldoen. Je denkt eerst vanuit de gebruiker, in plaats van te kijken naar technische aspecten en mogelijkheden, of de behoeften van de aanbieder. Vijf basisprincipes zijn van toepassing bij goal-driven design:

1. Eerst het design, daarna het programma. 
Met andere woorden: overweeg eerst hoe gebruikers communiceren en hoe het oogt, voordat je technische aspecten in acht neemt.

2. Scheid verantwoordelijkheid voor design van verantwoordelijkheid voor programmeren.
Dit voorkomt belangenconflicten. Een designer moet bezig zijn met waar hij goed in is, namelijk het ontwerp. De technische aspecten moeten overgelaten worden aan de developer.

3. Houd designers verantwoordelijk voor de kwaliteit van het product en de gebruikerstevredenheid.
Andere medewerkers hebben misschien hun eigen beweegredenen of verantwoordelijkheden naar verschillende partijen, de designer heeft dat niet. De enige voor wie de interaction designer verantwoordelijk is, is de gebruiker.

4. Definieer één specifieke gebruiker voor je product.
Dit is een gebruikelijk onderdeel geworden in user research: het creëren van een persona. Dit is een fictieve gebruiker die een klantsegment representeert. Je beschrijft persoonlijke eigenschappen en de wensen en behoeften van deze ‘persoon’. Je houdt op die manier in gedachten hoe deze persoon jouw product gaat gebruiken.

5. Werk in teams van twee.
Het is heel belangrijk om niet afgezonderd te werken als interaction designer. Samen kom je beter tot ideeën, met name wanneer je met mensen uit verschillende werkvelden denkt.

Usability 

Usability, of ‘bruikbaarheid’ heeft simpelweg betrekking op de vraag ‘kan iemand deze interface gebruiken?’. Om daar antwoord op te krijgen wordt naar verschillende elementen gekeken:

  • Learnability: Hoe gemakkelijk kan een nieuwe gebruiker de interface leren navigeren?
  • Understandability: In hoeverre kan de gebruiker begrijpen wat hij of zij ziet?
  • Operability: Hoeveel controle heeft de gebruiker binnen de interface?
  • Attractiveness: Is de interface visueel aantrekkelijk?
  • Usability compliance: Voldoet de interface aan de standaard?

De vijf dimensies

Aan de hand van de volgende vijf dimensies kan een interaction designer de ervaring van een gebruiker -wanneer deze met een systeem communiceert- in kaart brengen.

1D: Woorden

 Woorden moeten betekenisvol en gemakkelijk te begrijpen zijn. Vooral woorden die gebruikt worden in interacties, zoals button labels. Woorden moeten genoeg informatie overbrengen op gebruikers, maar niet zoveel dat het overweldigend is.

2D: Visuele representaties

Dit behelst de grafische elementen zoals plaatjes, lettertype en iconen waar gebruikers mee communiceren. Deze dienen vaak ter vervanging van woorden bij het overbrengen van informatie op de gebruiker.

3D: Fysieke objecten of ruimte

Via welke fysieke objecten vindt er interactie plaats tussen gebruiker en product? Een laptop, een muis of een touchpad? Of misschien een smartphone, in combinatie met de vingers van de gebruiker? En in welke fysieke ruimte doet de gebruiker dit? Zit hij thuis, op kantoor of in een drukke trein? Dit heeft allemaal invloed op de interactie.

4D: Tijd

Tijd klinkt als een abstracte dimensie, maar het heeft vooral betrekking op media die door tijdsverloop veranderen. Bijvoorbeeld filmpjes of muziek. De beelden of geluiden veranderen wanneer je ze afspeelt. Beweging en geluid spelen een cruciale rol bij het geven van feedback op de acties van de gebruikers. Ook is het belangrijk rekening te houden met de langdurigheid waarmee een gebruiker verwikkeld is met het product. Kan een gebruiker zijn voortgang bijhouden of zijn interactie pauzeren en later oppakken?

5D: Gedrag

Dit heeft betrekking op het mechanisme van een product. Hoe voeren gebruikers acties uit op een website? Hoe hanteren ze het product? Kortgezegd heeft het betrekking op de manier waarop de eerder genoemde dimensies de interacties met een product bepalen. Het heeft betrekking op reacties, zoals emotionele reacties of feedback van de gebruikers en het product.

Bronnen:

http://www.uxbooth.com/articles/complete-beginners-guide-to-interaction-design/

https://www.interaction-design.org/literature/article/what-is-interaction-design

http://boxesandarrows.com/introducing-interaction-design/

Gerelateerde artikelen

De Nationale Bodemtop 2022

De Nationale Bodemtop 2022

De Nationale Bodemtop 2022 Hoe betrek je je doelgroep actief en duurzaam in jouw ambitie?De ambitie Vanuit de ambitie ‘Alle Nederlandse landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030’ heeft het Ministerie van LNV zich tot doel gesteld de diverse doelgroepen in de keten van...

Lees meer

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief of volg ons op social media

Service Design training bij jou op kantoor?

Sed ut perspiciatis unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium doloremque

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Sed ut perspiciatis unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium doloremque

Volg ons op
social media

Sed ut perspiciatis unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium doloremque